Overspannen of burn-out?

Van gezonde spanning naar burn-out…

Het is een kwestie van tijd, onderverdeeld in 5 fasen. Elke fase kan maanden, soms wel jaren duren, maar het is net alsof je op een ladder naar boven loopt en uiteindelijk arriveer je op de plek van bestemming en dat is burn-out.

Fase 1: Gezonde spanning

Een mens kan niet zonder spanning. Het zorgt ervoor dat we snel en adequaat kunnen reageren op gebeurtenissen en omstandigheden die een risico of gevaar met zich mee brengen. Gezonde spanning noemen we eustress (Hans Selye, 1957, de wetenschapper die het begrip ‘stress’ definieerde. Hij maakte onderscheid tussen eustress en distress. Het hormoon adrenaline speelt een belangrijke rol.

Fase 2: Ongezonde stress

Als je gevaar of risico ervaart en je anticipeert daarop maar je boekt onvoldoende resultaat, dan ontwikkel je ongezonde stress (= distress). De adrenaline wordt vervangen door de aanmaak van het 2e stresshormoon cortisol en dat werkt niet alleen als een hulpbron, maar is ook een sluipmoordenaar. Een te hoge cortisolspiegel veroorzaakt lichamelijke en mentale ongemakken.

Fase 3: Overspanning

Overspanning ontstaat vanzelf als je onvoldoende resultaat boekt maar ook geen perspectief ziet op verbetering. Je ervaart dan geruime tijd te veel spanningen. De lichamelijke en mentale ongemakken leiden tot echte klachten, die vaak medisch onverklaarbaar zijn. Je immuunsysteem wordt platgelegd en dat leidt bv. tot ontstekingen. Het ‘normaal’ functioneren wordt steeds moeilijker.

Fase 4: Burn-out

Nu slaat ook nog eens de vermoeidheid en uitputting toe. En dat terwijl je slecht kunt slapen. Je dag- nachtritme staat op zijn kop. Je herkent jezelf niet meer, je neemt afstand van alles en iedereen en wil eigenlijk alleen maar op bed liggen met de gordijnen dicht. Je piekert je suf, want je hebt geen flauw benul hoe je hier uitkomt.

Fase 5: Nog erger

Pak je de burn-out niet goed aan, dan kan het zijn dat je op termijn nog meer medische klachten op je pad krijgt. Hartproblemen en CVA’s kunnen ontstaan en er worden nog meer andere chronische, levensbedreigende aandoeningen gekoppeld aan chronische spanningsproblematiek. Het is dus zaak om in actie te komen en die burn-out aan te pakken.

Terug naar Q&A